INFORMATIE OVER HET VOORKOMEN VAN HUISUITZETTINGEN EN MOGELIJKHEDEN VAN HULPVERLENING BIJ SCHULDEN
Op 11 november 2013 waren mevrouw Sandra Perton en de heer Harry de Lange van de Utrechtse GG&GD te gast in de Raad van Advies van Omduw om te spreken over de vraag hoe huisuitzettingen te voorkomen. Er bleek tot voor enkele jaren sprake van een grote stijging van uitzettingen. Ook bij groepen die dat eerder niet overkwam ( bijvoorbeeld tweeverdieners die hun baan kwijtgeraakt zijn).
Er is door de GG&GD een convenant met woningbouwverenigingen afgesloten om huisuitzettingen te voorkomen.
Zo is afgesproken dat door de woningbouwvereniging al na 1 maand huurachterstand contact wordt opgenomen om oplossingen te zoeken. Sociaal kwetsbare mensen worden door de woningbouwvereniging doorgestuurd naar de GG&GD, Afdeling Werk en Inkomen. Binnenkort zullen de buurtteams in de wijken al snel contact met mensen met huurachterstand opnemen ( in 2015 zullen er in de hele stad buurtteams actief zijn).
Als er sprake is van meerdere problemen dan alleen huurachterstand, kan de corporatie iemand eerder aanmelden bij de GG&GD. Het beleid is dat mensen heel snel in het hulpverleningscircuit terecht komen en er bv toeslagen worden aangevraagd. Afspraak in convenant is ook dat in de wintermaanden elektriciteit niet afgesloten mag worden.
Wat kunnen burgers doen?: Signaleren van financiële problemen, deze bespreekbaar maken.
Risicogroepen zijn vooral mensen met lagere inkomens zonder buffer. De bureaucratie stelt hoge eisen aan de zelfredzaamheid van de burgers. Ook mensen na echtscheiding, vaak vrouwen met kinderen vormen een risicogroep.
Signalen van risico: niet meedoen aan betaalde activiteiten, veel kapotte huisraad wanneer je bij iemand thuis komt, post die niet geopend wordt, bel die is afgesloten.
Bij schulden boven 1000 Euro is doorverwijzen verstandig. Er is veel hulp op dit terrein vanuit het vrijwilligerswerk, zoals Rode Kruis, het project Schuldhulpmaatje, sociaal raadslieden etc. Bij iedereen die door woningbouw wordt aangemeld ( en die niet valt onder uitsluitingscriteria, zoals hennepkweek en overlast) wordt het beheer overgenomen. Leefgeld per week wordt vastgesteld en de kosten worden betaald, reserveringen worden gedaan.
Aanmelding voor schuldhulpverlening vanuit de gemeente moet digitaal gebeuren. Ondersteuning daarbij is vaak nodig; dit kan bij Werkplein op de Dreeslaan. Hier krijgt men steun bij het treffen van regelingen met de schuldeisers. Bij dreiging ( bv er is een ontruimingsdatum, dreigende afsluiting van water en energie): bel het crisisnummer 030-2865211.
Mensen krijgen een workshop en een individueel gesprek; daarin wordt een individueel traject vastgesteld. Soms moeten er eerst andere dingen gebeuren zoals afkicken, toeslagen/inkomen op orde krijgen via maatschappelijk werk. Als de situatie stabieler is, komt iemand weer terug bij schulphulpverlening. De administratie wordt geordend, lijst van de schulden gemaakt en gekeken wordt welke regelingen getroffen kunnen worden.
Schuldhulpverlening probeert met alle schuldeisers die er zijn een regeling te treffen, looptijd is 3 jaar.
De klant wordt gevraagd zoveel mogelijk van de schuld af te lossen. Dit gebeurt volgens een vaste rekenmethode die voor iedereen hetzelfde is (rekening houdend met vaste kosten).
Schuldeisers wordt gevraagd om kwijtschelding gevraagd na die 3 jaar. Niet elke schuldeiser gaat hierop in, maar hoe stabieler en duidelijker de situatie is, des te sneller gaan de schuldeisers er in mee.
Zo niet, dan bestaat de mogelijkheid voor de klant om naar de rechter te gaan. Deze beoordeelt de situatie en kijkt of een klant een nieuwe kans verdient. De schuldeisers kunnen dan door de rechter gedwongen worden de regeling te accepteren (is eigenlijk vervanging van faillissement). De klant krijgt dan een bewindvoerder toegewezen die alle post ontvangt voordat klant deze zelf krijgt. Niet-saneerbare boetes ( bv detentieboetes) moeten eerst geregeld worden voordat de schuldsanering kan worden gestart.
Als er recent (afgelopen 3 tot 5 jaar) fraude is gepleegd, dan kan er meestal ook geen traject opgestart worden. In het schuldhulptraject komt een klant onder bijstandsniveau terecht; hun wordt gevraagd fulltime te gaan werken bv. Auto: moet verkocht worden tenzij voor werk of om medische redenen nodig.
Registratie bij Bureau Krediet Registratie (BKR) tot 5 jaar na afronding van het traject.
In praktijk blijkt dat 30 % van de klanten geholpen kan worden op deze manier. De rest gaat naar de vaste bewindvoering, of -als de situatie hopeloos is bv vanwege verslaving- worden er afspraken gemaakt over, zij het kleine, betalingsregelingen en wordt er gezorgd dat het dak boven het hoofd blijft.
Het GG&GD Project verplicht voorkomen woninguitzetting: mensen krijgen verplichte bewindvoering, worden verplicht naar hulpverlening gestuurd. Bij zorgmijders wordt ook gehandhaafd met de dreiging van uitzetting. Bij aanmelding wordt er binnen een week contact met de klant gezocht en wordt een en ander opgestart.
De laatste tijd blijken ook meer en meer zzp’ers in de schulden terecht te komen.
Zij worden verwezen naar Bureau Zelfstandigen. Hier wordt gekeken of het bedrijf levensvatbaar is of kan een lening verstrekt worden.
Het beleid is succesvol want in Utrecht er heeft een sterke daling van huisuitzettingen plaatsgevonden sinds 2005 ( van 70%).
Bij huiszetting: de Reinigingsdienst maakt de woning schoon. Soms wordt mensen ook geadviseerd om zelf de huur op te zeggen en hun spullen in veiligheid te brengen. Ook begeleid wonen wordt vaak geadviseerd en uitgevoerd door SBWU ( Stichting Beschermd Wonen Utrecht).